Stanowisko Walnego Zgromadzenia Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej
z dnia 17 czerwca 2024 roku

w sprawie aktualnie trudnej sytuacji w rolnictwie

Walne Zgromadzenie Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej wyraża swój zdecydowany sprzeciw wobec dalszego działania na niekorzyść polskiego rolnictwa i polskich producentów rolnych.

Mając na uwadze niezwykle trudną sytuację w polskim rolnictwie wyrażamy głęboki niepokój oraz żądamy podjęcia zdecydowanych działań przez Rząd RP w następujących sprawach:

– Żądamy bezwzględnego zajęcia się kwestią niekontrolowanego napływu płodów rolnych
zarówno z Ukrainy, jak  i spoza całej Unii Europejskiej i związanej z tym dezorganizacji rynku płodów rolnych w Polsce.

Polscy rolnicy nadal nie mogą sprzedawać zbóż własnej produkcji po godnej cenie. W przeddzień żniw, które w 2024 roku prawdopodobnie w związku z zaistniałymi warunkami atmosferycznymi odbędą się wcześniej, należy wprowadzić rozwiązania umożliwiające rolnikom opróżnienie magazynów i przygotowanie ich do zapełniania tegorocznymi plonami. Zdaniem Walnego Zgromadzenia konieczne jest uruchomienie skupów interwencyjnych.

– Żądamy podjęcia działań zmierzających do ostatecznego rozwiązania problemu z rzetelnym
i wiarygodnym szacowaniem szkód spowodowanych wystąpieniem niekorzystnych warunków atmosferycznych, a przede wszystkim strat suszowych.

Według rolników poszkodowanych przez suszę w roku 2023 aplikacja suszowa nie działała poprawnie, mimo wielokrotnych zapewnień rządzących o jej prawidłowym działaniu. Zasady obliczania strat suszowych na podstawie aplikacji oraz z lustracji pól przez Komisje do szacowania szkód w rolnictwie spowodowanych niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi budzą poważne wątpliwości i dają wyjątkowo rozbieżne wyniki. Na sąsiadujących ze sobą gruntach rolnych często zdarzało się, że na jednej działce rolnej stwierdzano ponad 30% strat, podczas gdy na sąsiedniej działce straty były znacznie mniejsze. W efekcie, rolnicy z tych mniej poszkodowanych działek byli pozbawiani pomocy suszowej.

– Jednocześnie, do czasu właściwego działania aplikacji suszowej, żądamy wprowadzenia szacowania strat suszowych wyłącznie przez powołane do tego celu Komisje.

– W Polsce, zwłaszcza w województwie warmińsko-mazurskim, istnieje nadal ogromny problem nadmiernej liczebności populacji wilka. Żądamy podjęcia zdecydowanych działań mających na celu skuteczne ograniczenie rosnącej ilości szkód powodowanych przez wilki. Po raz kolejny podkreślamy konieczność weryfikacji zasad ich szacowania, składu zespołów szacujących szkody i wypłaty odszkodowań za szkody wyrządzone przez drapieżniki. Ponadto, żądamy uwzględnienia w odszkodowaniach szkód wyrządzonych przez osobniki będące hybrydami wilków z psami. Postulujemy o rzetelne oszacowanie populacji wilków w Polsce, określić tzw. populację bezpieczną, a więc dostosowaną do pojemności siedlisk.

– Żądamy przywrócenia prac nad projektami aktów prawnych dotyczącymi odszkodowań za szkody wyrządzone w uprawach i płodach rolnych, a także stawach hodowlanych przez ptaki chronione. Pomimo możliwości interwencji rządu w tym zakresie nadal istnieje niezrozumiały opór przed wypłatą odszkodowań za szkody powodowane przez ptaki chronione.

– Zdaniem Walnego Zgromadzenia 2023 i 2024 rok pokazały brak wystarczającej uwagi
w planowaniu zmian dotyczących działania systemu informatycznego warunkującego wypłatę dopłat dla rolnictwa. W związku z tym, Walne Zgromadzenie zgłasza swój sprzeciw wobec tak błahego podejścia do kwestii warunkujących niejednokrotnie o płynności finansowej polskich gospodarstw.

Należy dołożyć wszelkich starań, aby systemy informatyczne na których pracuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, a ich działanie odpowiada za obsługę wniosków obszarowych, rolnośrodowiskowych i ekologicznych, a także obsługę wniosków na tzw. ekoschematy,  były tak testowane i wprowadzane do użytku, by nie powodowały opóźnień w realizacji wypłat dopłat dla rolników. W kontekście trudności finansowych polskich gospodarstw spowodowanych suszą, czy napływem do Polski płodów rolnych zza wschodniej granicy, taka sytuacja jest bulwersująca i w przyszłości nie powinna mieć miejsca.

– Walne Zgromadzenie żąda wprowadzenia na bieżąco takich mechanizmów wsparcia rolnictwa, jakie w aktualnej sytuacji geopolitycznej zapewnią polskim gospodarstwom zabezpieczenie przeciwko wahaniom cen na rynkach rolnych, czy przeciwko problemom z niesprzyjającą aurą. Proponuje się np. ponowne uruchomienie naboru wniosków na budowę silosów w gospodarstwach, przyjęcie zmian w systemie ubezpieczeń roślin uprawnych i zwierząt gospodarskich dofinansowywanych z budżetu państwa lub choćby zwiększenie ich finansowania.

– Żądamy podjęcia zdecydowanych działań zmierzających do odbudowy pogłowia trzody chlewnej i bydła w Polsce oraz uniemożliwienie wprowadzania kolejnych przepisów zmierzających do wyniszczenia chowu i hodowli zwierząt gospodarskich w Polsce.

– Żądamy derogacji przepisów związanych z  Zielonym Ładem.

– Ponadto, żądamy wyciagnięcia konsekwencji wobec policjantów i ich przełożonych, którzy znieważyli rolników protestujących pokojowo w dniu 6 marca 2024 r. w Warszawie.